بکارگیری تفکر انعکاسی در مددکاری اجتماعی
تفکر انتقادی و تفکر انعکاسی همزمان با یکدیگر مورد استفاده قرار گرفته اند تا نشان داده شود یک فرایند پویای فکری و عملی در ارتباط با ایده ها و اعتقادات وجود دارد که در مجموع، فعالیتهای مددکاری اجتماعی را شکل می دهند.
در واقع هر دو مفهوم یکدیگر را پشتیبانی می نمایند، بنابراین تفکر انعکاسی یعنی فکر کردن درباره چیزی. آن چیز می تواند یک مفهوم و یا یک ایده باشد. احساسات و یا جنبه ای از رفتار را دربر گیرد.
اوکو (۲۰۰۸، ص ۷۱) خاطرنشان می سازد که تفکر انعکاسی عبارت است از فرایند عمومی که به منظور توصیف فرایندهای درگیرشده در اکتشاف تجارب بکار برده می شود تا دریافت و درک ما را توسعه بخشیده و در نتیجه، موجب تسهیل در یادگیری گردد.
به عبارت دیگر تفکر انعکاسی عبارت است از درگیری در فرایندی که در آن سوالات مختلفی درباره کار ما و تأثیرات آن مطرح می شود.
باید توجه داشت که این فرایند باید همچنین به صورت خودجوش و قبل از انجام کار و یا اقدامی صورت گیرد.
داشتن تفکر انعکاسی این فرصت را برای ما فراهم می کند تا نسبت به دانش، مهارتها و اعتقاداتی که فعالیتهای حرفه ای ما را شکل می دهد تفکر انتقادی داشته باشیم و در نتیجه تأثیرات آنها را مورد ارزیابی قرار دهیم. به این ترتیب می توانیم مداخلات مددکاری اجتماعی خود را بهبود بخشیده و نسبت به اینکه چه اقدامی مفید فایده خواهد بود هشیار گردیم و بدین ترتیب، آندسته از اقداماتی که می توانند موثر واقع شوند را شناسایی نماییم.
بنابراین می توان نتیجه گرفت که تفکر انتقادی عبارت از توانایی در بازجویی ایده ها، اعتقادات و فرضیبه هایی که ما در کار خود از آنها استفاده می کنیم و همچنین توانایی تشخیص دیدگاههای موازی. در حالیکه تفکر انعکاسی عبارت است از فرایند درگیریِ فعال با آن ایده ها و دیدگاههای موازی به منظور بهبود اقدامات مددکاری اجتماعی.
در مجموع می توان بیان داشت که تفکر انتقادی و تفکر انعکاسی ما را در این جهت رهنمون می سازند تا با دقت فراوان درباره دانش، مهارتها و اعتقاداتی که کار ما را تحت تأثیر خود قرار می دهند تفکر کرده و در این نکته که چگونه و تا چه اندازه این تئوری ها، در کمک به ما در جهت انجام امور حرفه ایِ خود مفید فایده هستند تأمل نماییم.
در واقع برای ما فرصتی فراهم می گردد تا درباره آنجه که یاد گرفته ایم و آنجه که انجام می دهیم فکر کرده و متعاقب آن، درباره اعتبار کار حرفه ایِ خود و یادگیری مان قضاوت نماییم.
